Zabawa dźwiękami jest nie tylko potrzebna, rozwijająca i stymulująca rozwój mowy, ale również wspaniale wpływa na więź z maluszkiem, a nawet poczucie własnej wartości! Maluch, który wie, że piesek robi „hau hau”, a kurka „ko ko ko” dosłownie pęka z dumy!
Rozwój mowy to proces trwający kilka lat i warto pobudzać go już od najwcześniejszych miesięcy. Już kilkumiesięczne niemowlęta powtarzają głoski i sylaby – najpierw całkowicie naturalnie, nieświadomie, potem celowo (potrafią np. powtórzyć pojedyncze sylaby wypowiadane przez dorosłych). U około rocznego dziecka rozpoczyna się bardzo ważny etap – powtarzania wyrazów dźwiękonaśladowczych, czyli onomatopei. Stanowi on pierwsze świadome próby nawiązywania komunikacji z rodzicem, opisywania świata i wpływania na niego, dlatego jego wartość jest nie do przecenienia.
Co to są onomatopeje?
Onomatopeje są to proste wyrazy odzwierciedlające dźwięki otoczenia – odgłosy zwierząt, maszyn, przyrody, dźwięki z gospodarstwa domowego. Ich forma jest zazwyczaj niezmienna w naszym języku, a znaczenie stałe, więc dziecko może być pewne, że zostanie zrozumiane. Na przykład „hau” zawsze oznacza psa, „muuu” – krowę, „io io” – karetkę, a „buch” – że coś upadło. Dziecko niepotrafiące wymówić całych wyrazów może zamiast nich użyć onomatopei i w ten sposób nawiązać kontakt z dorosłymi, zwrócić na coś ich uwagę lub poinformować o czymś; również dorośli mogą używać onomatopei w rozmowie z dzieckiem – co istotne, jest to uważane przez logopedów za korzystne dla rozwoju mowy, w przeciwieństwie do spieszczania czy seplenienia do dziecka (potocznie zwanego tiutaniem).
Onomatopeje są doskonałym narzędziem do ćwiczenia mowy, gdyż usprawniają narządy mowy (język, wargi, dolną szczękę), uczą prawidłowej artykulacji dźwięków i kontroli oddechu, wyczulają słuch, ćwiczą operowanie głosem. Będą doskonałym wstępem do ćwiczeń artykulacyjnych narządu mowy, które pomogą w pojawieniu się trudniejszych głosek w wieku przedszkolnym.
Jak bawić się z dzieckiem dźwiękami?
Zabawa w „jak robi…”, „jak mówi…” jest wprost uwielbiana przez dzieci i rodziców! Trudno się dziwić, maluchy żywiołowo i z ochotą uczą się mówić, zadowolone, że się udało, będą powtarzać ulubione dźwięki. Dumny i szczęśliwy rodzic dodatkowo motywuje dziecko do zapamiętywania słówek. Dzieci czerpią olbrzymią radość z możliwości pierwszych „rozmów” z rodzicami, z możliwości porozumienia.
- Onomatopeje można więc wykorzystać do ćwiczeń, które dla malucha będą świetną zabawą, a przy tym pomogą mu przygotować się do dalszego rozwoju mowy. Dziecko może np.: powtarzać słowa wymawiane przez rodzica (rodzic mówi: „beee”, dziecko powtarza), dobierać onomatopeję do słowa, które słyszy (rodzic mówi: „jak robi kotek”, dziecko mówi: „miau”, „jak robi piesek” – „hau hau”).
- Inną propozycją jest dobieranie dźwięku do obrazka lub odwrotnie (rodzic pokazuje obrazek myszy, dziecko mówi „pi pi pi” lub rodzic mówi „pi pi pi”, dziecko wskazuje obrazek). Po jakimś czasie maluch będzie znał książeczkę „na pamięć”, z czego będzie bardzo dumny!
- Na spacerze, na wakacjach, w podróży, można wykorzystywać do zabawy napotkane realne sytuacje – samochód na drodze, piesek na spacerze, gołąbek w parku, traktor na polu, bocian („Jak robi rower?”, „Zobacz, jedzie auto, jak robi?” „To koza. Czy koza robi muu? Jak robi?”).
- Można urozmaicić zabawę i pokazując na kurę, powiedzieć „miau”, pokazując na zegar, powiedzieć „muuu” i czekać na wesołą reakcję dziecka! Nawet małe dzieci potrafią żartować, a to będzie doskonałe urozmaicenie zabawy, gdy maluch dobrze pozna już Świat dźwięków!
Świat dźwięków – solidne wydanie – gwarancja zabawy na długi czas
Świetną pomocą w zabawach dźwiękonaśladowczych są książki zbierające onomatopeje – takie jak Świat dźwięków. Sztywne kartki, gruby papier, solidna, szyta oprawa oraz zaokrąglone rogi sprawiają, że książka jest bezpieczna dla maluchów. Nie ma zszywek, dlatego dziecko bezpiecznie może przeglądać książkę. Tego typu publikacje można wykorzystywać z powodzeniem w domu, w żłobku, w gabinecie logopedycznym. Cała seria Ładnie i składnie powstała z myślą o najmłodszych, rodzicach i logopedach, którzy potrzebują merytorycznego wsparcia i materiałów do zabawy, pracy, urozmaicenia zajęć.
Świat dźwięków Wydawnictwa GREG – to wyjątkowa część serii przygotowanej pod nadzorem doświadczonych logopedów, która prezentuje duże, kolorowe rysunki z pasującymi onomatopejami. Ilustracje Małgorzaty Pasterczyk są kontrastowe, wyraźne i proste, a dźwięki pogrupowane są działami – W domu, Sprzęty, Pojazdy, Przyroda wokół mnie, Dzikie zwierzęta, co pozwala na różnorodność i gwarantuje niesłabnące zainteresowanie malucha. Zestaw prezentowanych onomatopei jest bardzo szeroki – książka ma aż 96 stron, dzięki czemu pozostanie inspiracją na długo i umożliwi korzystanie z niej na różne sposoby. Zapewne w każdej biblioteczce dziecka znajduje się taka pozycja. Jeśli nie, trzeba to szybko nadrobić!
Warto więc bawić się onomatopejami, zachęcać dziecko do używania ich, wskazywać nowe, których jeszcze nie zna. Dbałość o rozwój mowy na tak wczesnym etapie zaprocentuje w przyszłości piękną, wyraźną mową dziecka i doskonałym humorem naszego malucha!
Fotografie: Shutterstock.com, Andrzej Mysiak
Książki z logopedycznej serii Ładnie i składnie
Świat dźwięków
Świat jest pełen fascynujących dźwięków!
Przedstawiamy książkę, która stanowi idealne nawiązanie do ulubionej zabawy małych dzieci z rodzicami, jaką jest poznawanie dźwięków, naśladowanie i odgadywanie ich. Maluchy uczą się tego jeszcze przed opanowaniem większej liczby słów i są zafascynowane bogactwem języka, jakie się przed nimi otwiera.
Bubu uczy się mówić. A kuku!
To pierwsza na rynku interaktywna książeczka do stymulacji językowej,
przeznaczona do oglądania, czytania z dzieckiem i zabawy.
Bubu zachęca maluchy do aktywności, pokazuje swoją rodzinę, otoczenie, wykonuje
proste, codzienne czynności. Bawiąc się razem z nim dziecko ćwiczy pamięć,
koncentrację oraz percepcję wzrokową.
Bajki logopedyczne misia API (2-4 lat)
Miś API nauczy Wasze dzieci poprawnie mówić!
Kto to jest miś API? To najlepszy przyjaciel każdego dziecka, niesforny i
pocieszny łobuziak, który przeżywa liczne przygody ze swoimi przyjaciółmi. Ten
wesoły towarzysz każdej bajki pomoże dziecku wytrenować narządy artykulacyjne,
wyćwiczyć wszystkie głoski tak, że niepostrzeżenie mowa dziecka stanie się
poprawna.
Jama gębowa ćwiczy słowa. Wiersze logopedyczne dla dzieci
Wiersze logopedyczne na każdą głoskę!
Przedstawimy wyjątkową książkę, która zawiera starannie opracowane przez
logopedów wiersze, pomocne w dynamicznym procesie nabywania mowy. Każdy
wiersz opatrzony jest wskazówkami, jak należy ćwiczyć narządy artykulacyjne, by
wymowa stała się poprawna. Książka będzie idealną pomocą dla rodziców, logopedów
i terapeutów.
Bajki logopedyczne misia API (4-6 lat)
Z pomocą misia API Wasze dzieci zaczną poprawnie mówić!
Jeśli jeszcze nie znacie misia API, to koniecznie zajrzyjcie do tej książki! API
to najlepszy przyjaciel każdego dziecka, wesoły, pluszowy urwisek, który
przeżywa liczne przygody ze swoimi przyjaciółmi. Towarzysząc dziecku przy każdej
bajce, pomoże wytrenować narządy artykulacyjne, wyćwiczyć wszystkie głoski tak,
że w szybkim czasie mowa dziecka stanie się poprawna.